- талай жер
- Алыс, біраз жер.
Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.
Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.
жер қазба — Қ орда., Арал) жер үй, жертөле. Ж е р қ а з б а д а да талай отырдың Қ орда., Арал). Еламан үйінің жанынан ж е р қ а з б а салып, үй ішін көшіріп алады (Ә. Нұрп., Қан мен тер, 126). Ж е р қ а з б а н ы ң қарсы алдынан соққан дауыл ел жата қатты… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ЙЕР-СУ — (тюрк. «земля вода»), в мифологии алтайцев, хакасов, киргизов олицетворение земли и воды. Культ Й. с. восходит к мифологии древних тюрков, почитавших «ыдук Йер Суб» («священная земля вода») как главное божество среднего мира, покровительствующее… … Энциклопедия мифологии
тұран — 1. (Гур., Маңғ.; Қ орда, Арал; Ақт., Жұр.) таудың үстіндегі су жиналған ойпаң жер. Егінге керекті суды жинақтайтын орын, шұңқыр. Айрықтың үстінде үлкен т ұ р а н бар (Гур., Маңғ.). 2. (Түрікм., Красн.) жауған жаңбыр суының жер бетіне сіңбей… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ат — I зат. Тоғызқұмалақтағы жүрілетін ұяны «ат» деп атайды (Ө. Жолымбетов, Айгөлек, 49). II Ат айналғысыз. Жиі отырған, өте тығыз орналасқан. Атақты рулары – қалың Қаржас, а т а й н а л ғ ы с ы з Айдабол, Күлік, Тұмар (Н. Баяндин.., Дала., ). Ат арба … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бақ — ир. зат. Әр түрлі жеміс ағаштары өсірілген көлемді жер, бау бақша. ир. зат. Бақыт, талай … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
сырық — 1 (Қ орда: Арал, Қарм.; Гур.: Маңғ., Шевч.; Алм.; Талд.) бақан. Балаш, жел болып келеді, с ы р ы қ т ы әкел үйге тірейік Қ орда., Арал). С ы р ы қ т ы алып қой (Талд.). [Түркі жазба ескерткіштерінде сыруқ сырғауыл, ұзын ағаш (ДТС, 505); суруқ… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аяқ — Аяғына су түсті. Ұзақ жүрістен кейін жақсы суытылмай отқа жіберілген атта болатын ауру; аяғына жем түсті. Көрінген мініп, ақыры а я ғ ы н а с у т ү с і п, мүсәпір болып жатысы анау (Ш. Мұртазаев, Интернат., 47). Аяғын шауып алды. Ат шапқанда… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
итырық — зат. Азап, қиыншылық. Осындай и т ы р ы қ п е н қой талай жерге жетті (К. Мұқажанұлы, Ортеке, 13). Бірақ осыншалық жанды жер и т ы р ы қ жұмыстан жалықтырмас бір ұлы қуат алғандай еді (О. Бөкеев, Ән салады., 120) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
көз — … 2. Аттың шашасының жоғарғы жағына сіңір мен сүйектің арасына жиналған сары су. «К ө з» екі қалтадан тұрады. Томпайған ісікке үшкір бізді тықсаңыз сары су ағып кетеді (Алматы ақшамы, 13. 11. 1991, 3). Көз аңғалағы. Көз орналасқан бас сүйек… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі